Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 25/11 tuyên bố rằng ông sẽ tăng mạnh thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc bắt đầu từ ngày đầu tiên ông nhậm chức.
“Vào ngày 20/1, như một trong nhiều sắc lệnh hành pháp đầu tiên của tôi, tôi sẽ ký tất cả các tài liệu cần thiết để áp thuế 25% đối với Mexico và Canada đối với TẤT CẢ các sản phẩm nhập khẩu vào Mỹ", ông Trump viết trên nền tảng mạng xã hội Truth Social của mình.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, ông đã áp dụng thuế quan đối với hàng hóa trị giá khoảng 380 tỷ USD cho hàng nghìn sản phẩm do Trung Quốc sản xuất.
Ông Trump cho biết động thái này sẽ nhằm giải quyết "tình trạng nhập cư bất hợp pháp, tội phạm và ma túy” tràn vào biên giới.
Tương tự như vậy, ông Trump cũng tuyên bố Trung Quốc sẽ phải đối mặt với mức thuế quan cao hơn đối với hàng hóa của mình, tăng 10% so với bất kỳ mức thuế quan hiện hành nào, cho đến khi ngăn chặn được dòng ma túy bất hợp pháp chảy vào Mỹ.
“Tôi đã có nhiều cuộc đàm phán với Trung Quốc về số lượng lớn ma túy, đặc biệt là Fentanyl, được tuồn vào Mỹ, nhưng vô ích”, ông Trump đăng trên Truth Social.
Fentanyl (một dạng thuốc phiện tổng hợp) là một loại thuốc gây nghiện đã dẫn đến hàng chục nghìn ca tử vong do dùng thuốc quá liều mỗi năm tại Mỹ
Tổng thống đắc cử tuyên bố trong bài đăng rằng các quan chức Trung Quốc đã hứa với ông rằng nước này sẽ xử tử những kẻ buôn ma túy bị bắt quả tang đang chuyển ma túy vào Mỹ nhưng "không bao giờ thực hiện".
Ông Kinger Lau, chiến lược gia trưởng về cổ phiếu Trung Quốc tại Goldman Sachs, cho biết trên chương trình ”Squawk Box Asia” của CNBC rằng mức thuế 10% đối với Trung Quốc thấp hơn mức 20% đến 30% mà thị trường dự đoán.
Theo số liệu của Mỹ tính đến tháng 9, Mexico là đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, tiếp theo là Canada và Trung Quốc.
Dữ liệu hải quan Trung Quốc cho thấy Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trên cơ sở một quốc gia. Các đối tác thương mại khu vực lớn nhất của quốc gia châu Á này là Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á và Liên minh châu Âu.
Sau thông báo, đồng đô la Canada giảm 1,2% so với đồng USD và đồng peso Mexico giảm 2% so với đồng USD. Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc, mặc dù do chính phủ kiểm soát, vẫn giao dịch cao hơn - trên 7,6% - trên thị trường nước ngoài.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của Mỹ từ Canada là dầu, đạt mức kỷ lục 4,3 triệu thùng mỗi ngày vào tháng 7. Mỹ cũng nhập khẩu ô tô, máy móc, nhựa, gỗ và nhiều loại hàng hóa khác từ Canada.
Theo dữ liệu thương mại do Bộ Thương mại Mỹ công bố đầu năm nay, Mỹ nhập khẩu phần lớn ô tô và phụ tùng ô tô từ Mexico, quốc gia đã vượt qua Trung Quốc để trở thành nước xuất khẩu hàng đầu sang Mỹ vào năm 2023. Mexico cũng là nhà cung cấp chính các mặt hàng điện tử, máy móc, dầu và thiết bị quang học, và một lượng lớn đồ nội thất và rượu từ quốc gia này vào Mỹ.
Mỹ nhập khẩu một lượng lớn đồ điện tử từ Trung Quốc, bên cạnh máy móc, đồ chơi, trò chơi, dụng cụ thể thao, đồ nội thất và đồ nhựa...
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, ông đã áp dụng thuế quan đối với hàng hóa trị giá khoảng 380 tỷ USD cho hàng nghìn sản phẩm do Trung Quốc sản xuất, bao gồm mũ bóng chày, xe đạp, tivi và giày thể thao. Thuế quan của ông Trump cũng đánh vào thép, nhôm, máy giặt và tấm pin mặt trời của nước ngoài.
Mức thuế mà ông Trump dự định áp đặt có nguy cơ vi phạm các điều khoản của Hiệp định Thương mại Hoa Kỳ-Mexico-Canada (USMCA) – hiệp định được chính ông ký ban hành năm 2020. Hiện tại, USMCA đảm bảo hoạt động thương mại giữa ba quốc gia chủ yếu diễn ra trong điều kiện miễn thuế.
Kế hoạch thuế quan cứng rắn
Ông Donald Trump đã vận động tranh cử bằng cách sử dụng thuế quan như một công cụ để phát triển sản xuất trong nước trong khi tăng doanh thu thuế để bù đắp cho các khoảng cách doanh thu lớn mà kế hoạch cắt giảm thuế do ông đề xuất sẽ tạo ra.
Ông Scott Bessent, người được ông Trump chọn làm Bộ trưởng Tài chính, đã nói rằng thuế quan sẽ không làm tăng lạm phát nếu chúng được thực hiện đúng cách. Phố Wall hoan nghênh việc bổ nhiệm ông Bessent, vì ông được kỳ vọng rộng rãi sẽ áp dụng thuế quan dần dần.
Vấn đề với thuế quan là chúng thường dẫn đến các hành động trả đũa của các quốc gia bị nhắm mục tiêu, gây ra một cuộc chiến thương mại - và đó chính xác là những gì đã xảy ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
Điều đó làm giảm tác động của thuế quan đối với sản xuất trong nước, vì hàng hóa của các nhà sản xuất trở nên kém hấp dẫn hơn đối với người mua ở nước ngoài.
Theo CNN