Ngày 26-9, tại Hà Nội, Bộ Tài chính tổ chức hội thảo phổ biến Nghị định số 242/2025/NĐ-CP (Nghị định 242) của Chính phủ về quản lý và sử dụng vốn ODA và vay ưu đãi nước ngoài.
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Quốc Phương, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Kinh tế đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, Nghị định 242 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi không chỉ tháo gỡ các “điểm nghẽn” trong huy động vốn ODA, vay ưu đãi, mà còn thể hiện tinh thần cải cách mạnh mẽ về thể chế và chính sách của Chính phủ.
Đồng thời, phù hợp với định hướng cải cách chiến lược thông qua “bộ tứ trụ cột” (4 nghị quyết đột phá của Bộ Chính trị) nhằm khơi thông nguồn lực và tạo động lực để Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới, hướng tới mục tiêu thịnh vượng và hùng cường.
Nghị định 242 được ban hành trong bối cảnh Luật Đầu tư công 2024 có hiệu lực từ ngày 1-1-2025, bổ sung nhiều quy định về quản lý và sử dụng nguồn vốn ODA, vay ưu đãi, đồng thời giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết một số nội dung quan trọng.
Nghị định 242 ra đời cũng kế thừa và sửa đổi các quy định trước đây; hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ với Hiến pháp, Luật Đầu tư công 2024 và các luật liên quan; cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; tháo gỡ vướng mắc trong triển khai dự án và bảo đảm sự hài hòa với thông lệ, quy trình của các đối tác phát triển, qua đó nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn nước ngoài phục vụ phát triển bền vững.
Nghị định 242 tập trung ba nhóm giải pháp lớn.
Thứ nhất, đơn giản hóa thủ tục hành chính, bãi bỏ nhiều quy định phê duyệt, thẩm định trung gian không cần thiết đối với dự án ODA, vay ưu đãi; rút gọn thủ tục điều chỉnh văn kiện dự án, chỉ lấy ý kiến Bộ Tài chính khi điều chỉnh làm tăng vốn lớn; đơn giản hóa quy trình tiếp nhận khoản vay, giao kế hoạch vốn, sử dụng vốn dư và lựa chọn ngân hàng phục vụ; giảm đáng kể các trường hợp phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, giúp đẩy nhanh tiến độ dự án.
Thứ hai, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, trao quyền quyết định chủ trương đầu tư với các dự án nhóm A và nhiều dự án trước đây thuộc thẩm quyền Thủ tướng Chính phủ cho các bộ, ngành và địa phương; giao cơ quan chủ quản thẩm quyền tham gia phần lớn các dự án khu vực, trừ một số lĩnh vực đặc thù; phân cấp cho cơ quan chủ quản quyết định việc sử dụng vốn dư và điều chỉnh dự án của doanh nghiệp nhà nước vay lại vốn ODA, vay ưu đãi.
Thứ ba, hoàn thiện cơ chế, tháo gỡ vướng mắc như làm rõ quy định về doanh nghiệp nhà nước sử dụng vốn ODA, vay ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư công; bổ sung quy định xử lý tài sản, trang thiết bị do nhà tài trợ bàn giao để bảo đảm cơ sở pháp lý minh bạch; có điều khoản chuyển tiếp đối với hỗ trợ ngân sách có mục tiêu; bổ sung phân cấp chi ngân sách cho KH-CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; cho phép thực hiện rút vốn trên môi trường điện tử, phù hợp xu thế chuyển đổi số và yêu cầu của nhà tài trợ.
Với những thay đổi căn bản trên, Nghị định 242 được kỳ vọng sẽ tăng cường tính chủ động và trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương; nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi; tiết kiệm thời gian, chi phí trong quản lý dự án; đáp ứng yêu cầu của Luật Đầu tư công 2024 và bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật.
qua đó, tạo môi trường pháp lý minh bạch, thông thoáng, thuận lợi cho thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài.
LƯU THỦY
