Siêu bão Milton mạnh cấp 5 đang tiến nhanh về phía Bờ biển Vịnh Florida, gây ra tình trạng tắc đường nghiêm trọng và thiếu nhiên liệu khi các quan chức ra lệnh cho hơn 1 triệu người phải sơ tán trước khi cơn bão đổ bộ vào khu vực Vịnh Tampa.

Siêu bão cấp mạnh nhất

Trong khi nhiều vùng ở miền Nam nước Mỹ vẫn đang phải hứng chịu hệ quả từ cơn bão thảm khốc Helene, sự tiến triển nhanh chóng của cơn bão Milton đã khiến nhiều người bất ngờ.

Chỉ trong vòng một ngày, Milton đã chuyển từ cơn bão nhiệt đới sang bão cấp 5, cấp mạnh nhất, với sức gió lên tới 180 dặm/giờ khi di chuyển qua Vịnh Mexico hướng về phía trung tâm Florida.

Cơn bão đã trải qua "sự tăng cường nhanh chóng" khi tăng ít nhất 35mph (56 km/h) trong khoảng thời gian 24 giờ. Tốc độ kinh hoàng của Milton đã phá vỡ chuẩn mực này, tăng tốc thêm 90mph trong khoảng 25 giờ, theo nhóm nghiên cứu Climate Central.

Điều này đã hình thành một trong những cơn bão mạnh nhất từng đe dọa Mỹ và cũng khiến Milton trở thành một trong những cơn bão Đại Tây Dương dữ dội nhất từng được ghi nhận.

Hình ảnh vệ tinh của Bão Milton ở Vịnh Mexico lúc 8:15 tối Giờ miền Đông ngày 8/10.

Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ cho biết Milton là siêu bão có tốc độ tăng cường nhanh thứ ba được ghi nhận ở Đại Tây Dương, trong khi các chuyên gia cảnh báo rằng cuộc khủng hoảng khí hậu đang thúc đẩy những cơn bão mạnh hơn.

"Milton có khả năng trở thành một trong những cơn bão tàn phá nhất từng được ghi nhận ở miền tây-trung Florida", các nhà dự báo bão quốc gia cho biết tối 7/10 (giờ Mỹ).

Các nhà dự báo cho biết gió ở tâm bão có thể yếu đi trước khi đổ bộ vào đất liền vào đêm 9/10, nhưng cơn bão sẽ lớn hơn nhiều, khiến phần lớn bán đảo Florida gặp nguy hiểm. Các cộng đồng gần khu vực Vịnh Tampa có thể chứng kiến ​​mực nước dâng do bão lên tới 15 feet, theo dự báo của trung tâm bão.

Milton suy yếu đôi chút thành bão cấp 4 trong ngày 8/10, nhưng Trung tâm Bão Quốc gia cho biết trong thông báo lúc 5h chiều cùng ngày, siêu bão này đã mạnh trở lại thành bão cấp 5, với sức gió 165 dặm/giờ.

Được biết, đây là cơn bão mạnh nhất đổ bộ vào khu vực Vịnh Tampa - nơi sinh sống của 3 triệu người.

Cảnh báo bão có hiệu lực ở bờ biển phía tây Florida từ bãi biển Bonita về phía bắc đến sông Suwannee, bao gồm vịnh Tampa, và bờ biển phía đông của tiểu bang từ ranh giới quận St. Lucie-Martin về phía bắc đến bãi biển Ponte Vedra.

Nhiều khu vực cũng được đặt trong tình trạng theo dõi và cảnh báo bão nhiệt đới, bao gồm một số khu vực của Georgia, Nam Carolina và Bahamas.

Tổng thống Joe Biden đã hoãn chuyến công du nước ngoài để giám sát công tác ứng phó bão, đã kêu gọi những người có lệnh sơ tán phải rời đi ngay lập tức, nói rằng đây là vấn đề sống còn.

Hàng triệu người di tản, thiếu nhiên liệu

Isaac Longley, nhà khí tượng học của công ty dự báo thương mại AccuWeather, cho biết cơn bão Helene đã khiến khu vực Vịnh Tampa dễ bị tổn thương hơn khi đổ bộ vào các đảo chắn sóng và bãi biển của Bờ biển Vịnh vào ngày 26/9, cuốn trôi hàng tấn cát, làm sụp đổ các cồn cát và thổi bay cỏ trên cồn cát.

Thống đốc Ron DeSantis cho biết năm nghìn thành viên của Lực lượng Vệ binh Quốc gia đã được triển khai, cùng với 3.000 người khác sẵn sàng ứng phó hậu quả của cơn bão.

Người dân đặt bao cát trước nhà.

Hơn một chục quận ven biển đã ban hành lệnh sơ tán bắt buộc, bao gồm Quận Hillsborough của Tampa. Quận Pinellas, bao gồm St. Petersburg, đã ra lệnh sơ tán hơn 500.000 người. Quận Lee cho biết có 416.000 người sống trong khu vực sơ tán bắt buộc của quận.

Nhà di động, viện dưỡng lão và các cơ sở hỗ trợ sinh hoạt cũng phải đối mặt với lệnh sơ tán bắt buộc.

Đến sáng sớm ngày 8/10, tình trạng giao thông ùn tắc đã làm tắc nghẽn các con đường dẫn ra khỏi Tampa.

Nhạc sĩ Mark Feinman, 38 tuổi, cho biết phải mất 13 giờ để lái xe đưa gia đình anh đi 500 dặm (805 km) từ St. Petersburg đến Pensacola. Một số tài xế đã phóng nhanh qua làn đường dành cho xe cứu hộ và băng qua dải phân cách bằng cỏ để cắt ngang, gây ra tai nạn, anh cho biết.

Những người lái xe xếp hàng dài chờ đổ đầy bình xăng quanh các trạm xăng, chỉ để thấy rằng một số đã hết nhiên liệu. Theo công ty theo dõi thị trường GasBuddy, khoảng 17% trong số gần 8.000 trạm xăng ở Florida đã hết nhiên liệu vào cuối ngày 8/10.

Một người đi xe đạp qua con phố ngập nước trong mưa khi cơn bão Milton đi qua bờ biển Progreso, bang Yucatan, Mexico, vào ngày 8/10. (Ảnh: Martin Zetina/AP)

2,8% GDP nằm trên đường đi của bão, có thể thiệt hại 175 tỷ USD

Khoảng 2,8% tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ (GDP) nằm trên đường đi trực tiếp của Milton, Ryan Sweet, nhà kinh tế trưởng của Mỹ tại Oxford Economics, cho biết.

Theo các nhà phân tích hàng đầu của Phố Wall, bão Milton có thể gây thiệt hại hơn 50 tỷ USD và trong trường hợp xấu nhất, có thể gây thiệt hại lên tới gần 175 tỷ USD hoặc hơn.

Nhà phân tích cổ phiếu Yaron Kinar của Jefferies và những người khác cho biết: “Mặc dù còn quá sớm để ước tính thiệt hại được bảo hiểm, nhưng một cơn bão lớn tấn công một trong những khu vực đông dân nhất ở Florida có thể gây thiệt hại hàng tỷ USD. Cơn bão thế kỷ này có thể gây thiệt hại 175 tỷ USD cho khu vực Tampa và 70 tỷ USD cho khu vực Fort Myers”.

Dòng xe di chuyển khỏi khu vực Vịnh Tampa trước khi bão Milton đổ bộ.

Các hãng hàng không, công ty năng lượng và công viên giải trí Universal Studios nằm trong số các công ty bắt đầu dừng hoạt động tại Florida khi họ chuẩn bị cho sự gián đoạn.

Theo nhà cung cấp dữ liệu theo dõi chuyến bay FlightAware, tính đến chiều 8/10, 1.311 chuyến bay trong, đến hoặc đi từ Mỹ đã bị hoãn và 701 chuyến bị hủy. Con số này dự kiến ​​sẽ còn tăng.

Southwest, một trong những hãng hàng không lớn nhất Mỹ, cho biết họ đang điều chỉnh lịch trình tại một số sân bay đang tạm dừng hoạt động, bao gồm Sân bay Quốc tế Tampa và Sân bay Quốc tế Orlando.

Sân bay quốc tế Orlando, một trong những sân bay bận rộn nhất trong nước, cho biết sẽ ngừng hoạt động vào lúc 8h sáng 9/10. Sân bay quốc tế Tampa cho biết đã đóng cửa vào ngày 8/10.

Hãng hàng không United Airlines, JetBlue Airways và Air Canada đang tăng cường số chuyến bay để di chuyển người dân ra khỏi Florida.

Nhà bán lẻ Target cho biết họ sẽ tạm thời đóng cửa hoặc điều chỉnh giờ mở cửa của các cửa hàng nằm trên đường đi của cơn bão. Cửa hàng bách hóa Kohls cho biết họ đã tạm thời đóng cửa một số cửa hàng trong khu vực.

Disney World dự kiến sẽ đóng cửa khi bão Milton đổ bộ.

Các công ty năng lượng bắt đầu đóng cửa đường ống và các trạm cung cấp nhiên liệu tại Tampa vào ngày 8/10. Nhà điều hành đường ống Kinder Morgan cho biết họ đã đóng cửa hệ thống đường ống Trung Florida, hai đường ống nhỏ vận chuyển xăng, dầu diesel và các nhiên liệu khác từ Tampa đến Orlando.

Universal Studios ở Orlando cũng đang có kế hoạch đóng cửa trước khi Milton đổ bộ, công ty cho biết, trong khi các nhà điều hành du thuyền Royal Caribbean và Carnival cho biết họ đang điều chỉnh một số lịch trình.

Walt Disney World sẽ đóng cửa các công viên giải trí theo từng giai đoạn bắt đầu từ 1 giờ chiều ngày 9/10, công ty cho biết trên trang web của mình.

Theo các nhà phân tích của Goldman Sachs, cơn bão Milton có thể làm giảm thu nhập trước lãi vay và thuế của Disney trong quý đầu tiên của năm tài chính 2025 khoảng 150 triệu đến 200 triệu USD.

Goldman Sachs cũng cho biết tác động của cơn bão đối với Disney sẽ lớn hơn cơn bão Irma năm 2017, khiến doanh thu của Disney giảm khoảng 100 triệu USD sau khi buộc các công viên Disney phải đóng cửa trong 2 ngày và làm gián đoạn một số hoạt động du lịch.

Quỳnh Anh - Theo CNBC, CNN, US News, AP, Reuters, NBC, The Guardian