Sáng 10/12, với 434/443 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật An ninh mạng. Luật gồm 8 chương, 45 điều, quy định toàn diện về bảo đảm an ninh mạng; trách nhiệm, quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2026.
Luật An ninh mạng được xây dựng trên cơ sở hợp nhất Luật An ninh mạng năm 2018 và Luật An toàn thông tin mạng năm 2015, nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý trong bối cảnh không gian mạng phát triển nhanh, phức tạp, tác động sâu rộng đến đời sống kinh tế - xã hội và quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.
Luật lần này bổ sung, làm rõ các khái niệm cơ bản như tấn công mạng, khủng bố mạng và gián điệp mạng. Theo đó, tấn công mạng là hành vi sử dụng công nghệ thông tin hoặc phương tiện điện tử để chiếm đoạt thông tin, gây rối loạn, gián đoạn hoặc phá hoại hệ thống mạng, cơ sở dữ liệu, hệ thống điều khiển thông tin.
Khủng bố mạng là hành vi thực hiện trên không gian mạng nhằm gây hoang mang trong công chúng hoặc làm mất ổn định chính trị. Gián điệp mạng được xác định là hành vi bí mật xâm nhập, thu thập, sao chép thông tin thuộc bí mật nhà nước hoặc dữ liệu quan trọng của cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
Việc xác định rõ các hành vi này nhằm tạo cơ sở pháp lý chặt chẽ cho công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý các nguy cơ đe dọa an ninh mạng.
Luật dành riêng một điều quy định các hành vi bị nghiêm cấm trên không gian mạng. Trong đó, nghiêm cấm đăng tải, phát tán thông tin tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân; kích động chiến tranh xâm lược, gây chia rẽ dân tộc, tôn giáo; xúc phạm quốc kỳ, quốc huy, quốc ca, lãnh tụ, danh nhân, anh hùng dân tộc.
Luật cũng nghiêm cấm xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng; bịa đặt, vu khống, đưa thông tin sai sự thật xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân, tổ chức hoặc gây thiệt hại đến lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; thông tin sai sự thật gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh tế - xã hội và hoạt động của cơ quan nhà nước.
Một điểm nhấn quan trọng của Luật An ninh mạng lần này là quy định nghiêm cấm chiếm đoạt, mua bán, thu giữ, cố ý làm lộ thông tin thuộc bí mật nhà nước, bí mật công tác, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân, bí mật gia đình và đời sống riêng tư.
Luật quy định rõ, mọi hành vi làm lộ, phát tán thông tin đời tư, bí mật gia đình trên không gian mạng gây ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm và quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân đều bị nghiêm cấm và xử lý theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, Luật cũng cấm hành vi cố ý nghe lén, ghi âm, ghi hình trái phép các cuộc đàm thoại trên không gian mạng; tiết lộ thông tin liên quan đến sản phẩm mật mã dân sự, thông tin khách hàng sử dụng hợp pháp các sản phẩm này; sử dụng, kinh doanh sản phẩm mật mã dân sự không rõ nguồn gốc.
Trước khi Quốc hội biểu quyết, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết việc xây dựng Luật An ninh mạng nhằm bảo đảm thống nhất quản lý nhà nước, tránh chồng chéo, không làm phát sinh cơ chế, bộ máy mới; đồng thời chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội, các vấn đề mang tính biến động sẽ giao Chính phủ quy định chi tiết.
Luật An ninh mạng được thông qua được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý đồng bộ, góp phần nâng cao hiệu quả bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng, đồng thời tăng cường bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, đặc biệt là quyền về đời sống riêng tư và dữ liệu cá nhân trong kỷ nguyên số.
Văn Hùng
