(ĐTTCO) - Từ ngày 1-1-2026, nhiều chính sách sẽ chính thức có hiệu lực, “thẩm thấu” vào cuộc sống và ảnh hưởng trực tiếp tới người dân.

Từ ngày 1-1-2026, người dân có quyền truy xuất nguồn gốc hàng hóa, sản phẩm tiêu dùng

Giảm hình phạt tù với người chưa thành niên

Luật Tư pháp người chưa thành niên gồm 10 chương và 179 điều. Để thể hiện chính sách nhân văn, tiến bộ, luật quy định giảm mức phạt tù tối đa từ 12 năm tù xuống 9 năm tù đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội; từ 18 năm tù xuống 15 năm tù đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội, trừ trường hợp phạm 5 loại tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe và ma túy thì mức hình phạt vẫn theo quy định của pháp luật hiện hành: (1) Tội giết người; (2) Tội hiếp dâm; (3) Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi; (4) Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi; (5) Tội sản xuất trái phép chất ma túy.

Quy định này nhằm thể chế hóa yêu cầu của Đảng về “coi trọng việc hoàn thiện chính sách hình sự... đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong xử lý người phạm tội” và phù hợp với xu hướng chung của các nước trên thế giới; đồng thời vừa bảo đảm mức hình phạt và tổng hợp hình phạt phù hợp với người chưa thành niên, vừa bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật và an toàn cho cộng đồng.

Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp

Luật Việc làm năm 2025 gồm 8 chương, 55 điều; quy định chính sách hỗ trợ tạo việc làm, đăng ký lao động, hệ thống thông tin thị trường lao động, phát triển kỹ năng nghề, dịch vụ việc làm, bảo hiểm thất nghiệp, quản lý nhà nước về việc làm.

Luật được áp dụng đối với tất cả người lao động (NLĐ) là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động và có nhu cầu làm việc; bao gồm cả NLĐ có quan hệ lao động và NLĐ không có quan hệ lao động, người thất nghiệp.

Luật Việc làm năm 2025 đã tập trung sửa đổi các nội dung lớn, trọng tâm như: mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp, nhằm tăng cường diện bao phủ chính sách và phù hợp với Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024; linh hoạt mức đóng bảo hiểm thất nghiệp (tối đa bằng 1% tiền lương tháng); đơn giản hóa điều kiện, giảm thủ tục hành chính cho NLĐ và người sử dụng lao động trong tiếp cận, thụ hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp (tư vấn, giới thiệu việc làm; hỗ trợ NLĐ tham gia đào tạo, nâng cao trình độ kỹ năng nghề; trợ cấp thất nghiệp; hỗ trợ người sử dụng lao động đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ).

Truy xuất nguồn gốc hàng hóa

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa gồm 3 điều. Truy xuất nguồn gốc (traceability) đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng sản phẩm, hàng hóa, minh bạch hóa thông tin và tạo niềm tin cho người tiêu dùng, đồng thời giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro và nâng cao khả năng cạnh tranh.

Do vậy, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa đã bổ sung quy định về truy xuất nguồn gốc và minh bạch chuỗi cung ứng sản phẩm, hàng hóa.

Theo đó, việc truy xuất nguồn gốc và minh bạch chuỗi cung ứng sản phẩm, hàng hóa phải được thực hiện trên nguyên tắc trung thực, khách quan, bảo đảm tính xác thực và khả năng xác minh, không gây cản trở lưu thông hàng hóa và thống nhất với quy định của pháp luật về hải quan, thương mại, thuế, phòng vệ thương mại cùng quy định khác của luật có liên quan; hỗ trợ cơ quan có thẩm quyền trong việc xác minh nguồn gốc, quy trình sản xuất, thành phần và chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo quy định của pháp luật.

Bảng giá đất được xây dựng theo loại đất, khu vực, vị trí

Quốc hội ban hành Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Trong đó, bảng giá đất được xây dựng theo loại đất, khu vực, vị trí.

Đối với khu vực có bản đồ địa chính dạng số và cơ sở dữ liệu giá đất thì bảng giá đất được xây dựng đến từng thửa đất. HĐND cấp tỉnh quyết định bảng giá đất, công bố và áp dụng từ ngày 1-1-2026; sửa đổi, bổ sung bảng giá đất khi cần thiết.

Đối với các trường hợp áp dụng giá đất cụ thể quy định tại Điều 160 của Luật Đất đai nhưng đến ngày nghị quyết này có hiệu lực thi hành (1-1-2026), cơ quan, người có thẩm quyền chưa ban hành quyết định về giá đất cụ thể thì UBND cấp tỉnh quyết định việc áp dụng xác định giá đất theo quy định của nghị quyết này hoặc tiếp tục xác định giá đất cụ thể theo quy định của Luật Đất đai.

Quốc hội yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền phải ban hành đầy đủ căn cứ để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền bồi thường về đất theo quy định của nghị quyết này chậm nhất đến ngày 1-7-2026.

Chính sách đặc biệt về chăm sóc sức khỏe nhân dân

Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 261/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Trong đó, người tham gia bảo hiểm y tế thuộc hộ gia đình cận nghèo, người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được áp dụng mức hưởng 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế.

Ngọc Minh