Nghị quyết 98: Hành trình xây dựng thể chế bứt phá cho TPHCM

Với 433/438 đại biểu tán thành, sáng 11-12, Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 98 – mở ra thể chế đặc thù, vượt trội, tạo đột phá phát triển cho TPHCM. Báo Sài Gòn Giải Phóng điểm lại các mốc thời gian quan trọng trong hành trình xây dựng Nghị quyết này.

TPHCM nhìn từ trên cao, hướng từ trung tâm qua khu đô thị mới Thủ Thiêm (ảnh trái). Cầu Ba Son hướng về trung tâm TPHCM. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu tại phiên họp thứ 51 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chiều 24-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày tóm tắt báo cáo thẩm tra về dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM, chiều 24-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Ngân hàng chính sách xã hội TPHCM giải ngân cho người dân vay vốn giảm nghèo, giải quyết việc làm từ cơ chế của Nghị quyết 98 (ảnh trái). Công chức xã Bà Điểm (TPHCM) tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân. Ảnh: NGÔ BÌNH

Đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua các luật, nghị quyết, ngày 10-12. Ảnh: QUANG PHÚC

- Chủ động dùng ngân sách cho giải phóng mặt bằng, tái định cư, tạo quỹ đất phục vụ TOD, ga metro, Vành đai 3, thanh toán BT đường sắt.

- UBND TP được điều chỉnh chỉ tiêu quy hoạch TOD khác quy chuẩn, miễn bảo đảm hạ tầng và môi trường.

- Cho phép giao dịch nhà ở, công trình quanh ga metro, đề-pô trong thời hạn dự án.

- Được giữ lại 100% nguồn thu từ quỹ đất TOD để tái đầu tư cho đường sắt và hạ tầng TOD.

Tàu metro Bến Thành – Suối Tiên di chuyển qua ngã ba Cát Lái (ảnh trái). Tàu metro rời ga Ba Son – điểm giao giữa đoạn ngầm và đoạn trên cao của tuyến metro số 1. Ảnh: HOÀNG HÙNG

- Mở rộng mạnh danh mục dự án ưu tiên, bổ sung các lĩnh vực quy mô lớn.

- Cơ chế lựa chọn nhà đầu tư trong 7 ngày khi có cạnh tranh.

- Ưu đãi đặc biệt: thuế, đất, thủ tục xây dựng cho dự án chiến lược.

- Ràng buộc tiến độ giải ngân, cấm chuyển nhượng.

- Nhà đầu tư lập, điều chỉnh quy hoạch; TP được quyết định chỉ tiêu đất vượt khung.

- TP được lập và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể sau khi HĐND TP thông qua; đồng thời được phép lập song song quy hoạch tổng thể, phân khu và chi tiết.

- Lập đồng thời phân khu, chi tiết; điều chỉnh quy hoạch theo thủ tục rút gọn, song song thủ tục đầu tư.

- UBND TP được chọn đơn vị lập quy hoạch; được duyệt quy hoạch chi tiết nếu khác biệt nhỏ.

- Không cần lập nhiệm vụ quy hoạch; lấy ý kiến cộng đồng 1 lần nếu lập đồng thời.

- Cho điều chỉnh quy hoạch nếu tăng hạ tầng, giảm mật độ, nâng chất lượng sống.

- Cơ chế BT mới: Thanh toán bằng đất hoặc tài sản công, không cần đấu giá.

- Thành lập FTZ đa chức năng: Sản xuất, cảng, logistics, thương mại, R&D.

- Được quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới FTZ, cập nhật trực tiếp vào quy hoạch liên quan.

- Hải quan có thẩm quyền mở rộng: Công nhận chế độ ưu tiên, lập/kết thúc hoạt động các loại kho và địa điểm giám sát trong FTZ.

- Được thu hồi đất cho các dự án trong FTZ và các dự án ưu tiên nhà đầu tư chiến lược.

- Nhà đầu tư trong KCN, KCX, khu công nghệ cao, khu công nghệ số, FTZ được áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt.

- Chính sách đất đai đặc thù: Chủ tịch UBND TP được giao/cho thuê đất FTZ không qua đấu giá, đấu thầu; TP quyết định khung giá cho thuê hạ tầng.

- Đơn giản hóa mạnh thủ tục: Lập doanh nghiệp không cần dự án, miễn kiểm tra chuyên ngành, ưu đãi visa 5–10 năm cho chuyên gia và thân nhân.

- Ưu đãi đầu tư vượt trội: Thuế TNDN 10% trong 20 năm, giảm 50% trong 9 năm đối với các ngành như bán dẫn, AI; giảm 50% thuế TNCN cho nhân lực chất lượng cao; được giao dịch bằng ngoại tệ trong FTZ.

- Về cơ chế liên tỉnh: Thống nhất giao một địa phương làm cơ quan chủ quản dự án giao thông liên vùng.