(ĐTTCO) - Chính quyền quân sự Sudan đã đề xuất thỏa thuận kéo dài 25 năm, cho phép Nga triển khai quân và tàu chiến tại Biển Đỏ, đánh dấu bước mở rộng chiến lược quan trọng của Moskva tại châu Phi.

Tàu khu trục Nga neo đậu tại cảng Sudan. Ảnh: Sputnik
Tàu khu trục Nga neo đậu tại cảng Sudan. Ảnh: Sputnik

Theo Wall Street Journal, nếu được triển khai, đây sẽ là căn cứ hải quân đầu tiên của Nga trên lục địa này, mang lại cho Điện Kremlin vị thế thuận lợi để giám sát các tuyến hàng hải đi qua Kênh đào Suez, nơi chiếm khoảng 12% thương mại toàn cầu.

Sudan dự kiến cho phép Nga đưa tối đa 300 quân và 4 tàu chiến, bao gồm cả tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân, tới Cảng Sudan hoặc một cơ sở khác trên Biển Đỏ.

Đổi lại, Sudan muốn nhận hệ thống phòng không và vũ khí hiện đại của Nga với giá ưu đãi nhằm hỗ trợ quân đội nước này trong cuộc nội chiến kéo dài với Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF).

Tuy nhiên, một số quan chức Sudan thừa nhận thỏa thuận có thể gây căng thẳng ngoại giao với Mỹ và Liên minh châu Âu, vốn lo ngại về sự mở rộng hiện diện quân sự của Nga. Washington xem khả năng hình thành căn cứ của Nga ở Biển Đỏ là mối đe dọa lớn, khi Moskva vốn thiếu các cảng nước ấm để duy trì hoạt động hải quân dài hạn.

Các chuyên gia an ninh đánh giá căn cứ này sẽ giúp Nga tăng khả năng hiện diện ở Địa Trung Hải và Ấn Độ Dương, đồng thời gia tăng ảnh hưởng tại châu Phi, nơi cạnh tranh địa chiến lược giữa các cường quốc ngày càng gay gắt.

Trung Quốc đã xây dựng căn cứ ở Djibouti từ năm 2017, chỉ cách căn cứ lớn nhất của Mỹ tại châu Phi vài km. Nga từng tìm cách tiếp cận Cảng Sudan trong nhiều năm nhưng chưa đạt kết quả do biến động chính trị ở quốc gia này.

Trong bối cảnh cuộc nội chiến Sudan khiến ít nhất 150.000 người thiệt mạng và 12 triệu người phải rời bỏ nhà cửa, giới quan sát cho rằng xung đột đã trở thành “điểm tựa cơ hội” để nhiều nước theo đuổi lợi ích riêng, bao gồm việc Iran, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp thiết bị bay không người lái cho quân đội Sudan.

Vĩnh Cẩm