Nga đang tích cực kêu gọi các công ty phương Tây quay trở lại nước này trong bối cảnh mối quan hệ giữa Nga và Mỹ đang được "hâm nóng" và các cuộc đàm phán về hòa bình Ukraine đang đạt được những kết quả tích cực.

Mời gọi quay trở lại Nga

Khi Moscow và Washington tích cực hội đàm để thảo luận về khả năng chấm dứt xung đột ở Ukraine và triển khai cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump, mối quan hệ kinh tế Mỹ - Nga đã trở thành động lực quan trọng để khôi phục quan hệ.

Vào đầu tuần qua, ông Trump viết trên Truth Social rằng ông đang "thảo luận nghiêm túc" với ông Putin về "các giao dịch phát triển kinh tế lớn sẽ diễn ra giữa Mỹ và Nga".

Cùng ngày, Tổng thống Nga Putin cho biết Nga sẵn sàng hợp tác với Mỹ để khai thác khoáng sản từ các khu vực do Nga kiểm soát tại Ukraine, và rằng các công ty Mỹ có thể kiếm được "nhiều tiền" từ việc khai thác nhôm tại Nga.

Các phương tiện truyền thông thân Điện Kremlin đã tuyên bố rằng các thương hiệu lớn, bao gồm Coca-Cola, đang xem xét việc quay trở lại Nga (ẢNh: AFP/Getty Images)

Dưới con mắt của các nhà quan sát, kể từ khi ông Trump đắc cử, Moscow đã gieo mầm cho sự trở lại của các doanh nghiệp nước ngoài.

Ông David Lorello, đối tác tại Covington & Burling, cho biết Điện Kremlin đang "giới thiệu với Mỹ những cơ hội kinh tế khi chiến sự được giải quyết".

Và phần lớn các công ty đa quốc gia phương Tây đều không loại trừ khả năng quay trở lại Nga hoặc mua lại các doanh nghiệp mà họ đã phải sang tên cho chủ doanh nghiệp Nga.

Dù vậy, bất kỳ công ty nào quay trở lại cũng sẽ phải đối mặt với những trở ngại to lớn bao gồm sự cạnh tranh gay gắt trong nước và môi trường pháp lý không chắc chắn tại một quốc gia vẫn đang trong tình trạng chiến sự và chịu lệnh trừng phạt toàn diện.

Theo Trường Kinh tế Kyiv, 475 công ty nước ngoài đã rời khỏi thị trường Nga kể từ khi chiến sự tại Ukraine nổ ra kéo theo loạt đòn trừng phạt khắc nghiệt, trong khi 1.360 công ty khác đã thu hẹp quy mô kinh doanh tại đây.

Ông Kirill Dmitriev, đặc phái viên mới được bổ nhiệm của Nga về hợp tác kinh tế đối ngoại, tuyên bố rằng các công ty Mỹ đã mất 324 tỷ USD do rút lui và cho biết các công ty Mỹ rời đi có thể bắt đầu quay trở lại trong vòng vài tháng.

Theo ước tính của KSE mà Financial Times có được, các công ty nước ngoài đã phải chịu tổn thất trực tiếp ít nhất 167 tỷ USD trong 3 năm diễn ra cuộc chiến toàn diện, bao gồm cả việc xóa nợ và phán quyết của tòa án dẫn đến việc tịch thu một phần tài sản.

Hơn 4 tỷ USD tài sản của các công ty Mỹ đã bị tịch thu, bao gồm cả ExxonMobil, JPMorgan và Universal Beverages, trong đó các tập đoàn Mỹ chiếm khoảng 1/3 tổng thiệt hại của các công ty phương Tây.

Các giám đốc điều hành phương Tây và cố vấn của họ về Nga cho biết còn quá sớm để mong đợi một làn sóng các thương hiệu nước ngoài lớn quay trở lại. Nhiều thương hiệu đã phải chịu đựng một quá trình rời đi đau đớn và tốn kém, khi Moscow áp đặt các khoản phí, quy định và áp lực ngày càng tăng để bán cho một số người mua quyền lực.

Cùng lúc đó, thị trường Nga đã thay đổi kể từ khi chiến sự nổ ra, với những doanh nhân mới nổi, được chính phủ hậu thuẫn, hưởng lợi từ chiến lợi phẩm mà các thương hiệu nước ngoài để lại.

Công ty Mỹ là mục tiêu chính

Không lâu sau khi Mỹ và Nga ngồi lại trong cuộc đàm phán cấp cao đầu tiên kể từ khi chiến sự tại Ukraine bùng nổ, một trong những công ty đa quốc gia lớn nhất của Mỹ đã nhận được một cuộc gọi từ Nga nhằm mời chào khả năng quay lại đất nước này.

“Chính phủ Nga đang lên kế hoạch họp để thảo luận về con đường cho các công ty phương Tây quay trở lại đất nước. Liệu quý công ty có quan tâm đến việc đưa một số thương hiệu của mình trở lại không?”, viên chức chính phủ Nga hỏi qua điện thoại.

Những người làm việc với các công ty rời khỏi Nga cho biết kể từ khi Washington và Moscow tổ chức các cuộc đàm phán tại Saudi Arabia trong tháng này, họ đã thấy ngày càng có nhiều công ty quan tâm đến việc quay trở lại, đặc biệt là từ Mỹ.

Trong hai tuần qua, các kênh truyền thông thân Điện Kremlin và Telegram đã tuyên bố rằng các thương hiệu lớn, từ chuỗi thời trang Zara và Uniqlo đến Coca-Cola, Visa và Mastercard đang tích cực xem xét việc quay trở lại.

Một cửa hàng McDonald's đóng cửa tại Moscow. Từ giữa tháng 2, Nga đã gieo mầm cho sự trở lại của các doanh nghiệp nước ngoài (Ảnh: Vlad Karkov/SOPA Images/LightRocket/Getty Images)

Công ty đa quốc gia Mỹ được chính phủ Nga liên lạc cho biết họ đã nói với chính phủ Nga rằng còn quá sớm để thảo luận về việc đưa các thương hiệu nổi tiếng của mình trở lại.

Tuy nhiên, một đại diện cho biết: “Rõ ràng là nhiều công ty đang tìm kiếm những cơ hội này”.

“Một số công ty nước ngoài thực sự đã bắt đầu thăm dò thị trường”, ông Ilia Rachkov, đối tác tại văn phòng luật NSP có trụ sở tại Moscow, cho biết.

Họ cho biết con đường trở lại có thể dễ dàng hơn đối với các công ty Mỹ khi chính quyền Tổng thống Trump đang tích cực đàm phán với Nga.

Một giám đốc điều hành châu Âu tại Moscow bày tỏ lo ngại về "mối nguy hiểm và rủi ro cho một sân chơi bình đẳng", trong khi những người tham gia thị trường khác nắm bắt được bình luận của ông Kirill Dmitriev, người đứng đầu Quỹ đầu tư trực tiếp Nga (RDIF), cho rằng các công ty Mỹ có thể thay thế các công ty châu Âu trong nền kinh tế thị trường của Nga.

Theo Financial Times