(ĐTTCO) - Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tuyên bố sẽ áp thuế bổ sung 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, bắt đầu từ ngày 1-11 hoặc sớm hơn.

Quyết định này, theo Tổng thống Mỹ, là nhằm đáp trả việc Trung Quốc áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm.

Cảng Los Angeles tại Mỹ. Ảnh: WASHINGTON POST

Thông báo của Tổng thống Mỹ đã gây chấn động thị trường chứng khoán nước này. Chỉ số S&P 500 đã giảm 2,7% trong ngày 10-10 (giờ địa phương), đánh dấu mức giảm mạnh nhất trong một ngày kể từ tháng 4, thời điểm Tổng thống Donald Trump lần đầu đề cập khả năng áp mức thuế tương tự.

Nhiều ý kiến cho rằng động thái của người đứng đầu Nhà Trắng có nguy cơ làm rung chuyển kinh tế toàn cầu, khiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tê liệt, khi mức thuế bổ sung chồng lên khoản thuế 30% đang áp dụng với hàng Trung Quốc.

Mỹ và Trung Quốc gần đây vẫn tìm cách duy trì đàm phán thương mại. Tuy nhiên, căng thẳng giữa hai bên đã âm ỉ trở lại trong nhiều tháng qua.

Theo các điều khoản thỏa thuận giữa hai bên, Trung Quốc phải tăng cung cấp nam châm đất hiếm, song Tổng thống Mỹ liên tục cáo buộc Bắc Kinh vi phạm cam kết. Washington đáp trả bằng cách hạn chế xuất khẩu công nghệ Mỹ sang Trung Quốc, bao gồm chip AI của Nvidia, dù sau đó một số lệnh cấm đã được dỡ bỏ.

Tiếp đó, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ đánh phí đối với hàng hóa vận chuyển trên tàu thuộc sở hữu hoặc do Trung Quốc vận hành. Bắc Kinh lập tức áp dụng biện pháp tương tự với tàu Mỹ, có hiệu lực vào ngày 10-10.

Trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết dự kiến gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong hai tuần nữa, tại Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), nhưng “giờ dường như không còn lý do để làm vậy”.

Cách nói của Tổng thống Mỹ có thể hiểu rằng cuộc gặp với lãnh đạo Trung Quốc không chính thức bị hủy, song ám chỉ “có thể không diễn ra”. Thế nên, theo giới quan sát, việc tuyên bố áp thuế bổ sung 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc của Tổng thống Mỹ có thể là bước đi mang tính răn đe trước đàm phán.

Tuy nhiên, nếu đây là hành động trả đũa, nó sẽ làm gia tăng lo ngại cho kinh tế toàn cầu, vốn dĩ đang có nhiều bất ổn.

Đỗ Cao