Mới đây, Bộ Y tế bổ sung 3 bệnh vào danh mục bệnh truyền nhiễm nhóm A, gồm Bệnh do virus cúm A (H5N6), Bệnh do virus cúm A (H9N2) và Bệnh do virus Nipah. BS.CK1 Võ Thị Kim Ngọc – Hệ Thống Y Tế Nhi Đồng 315 chi nhánh Lã Xuân Oai (TPHCM) chia sẻ những thông tin liên quan các bệnh cúm.

Bác sĩ có thể cho biết 3 bệnh truyền nhiễm mới được Bộ Y tế đưa vào nhóm A là những bệnh nào? Cách nhận biết và phân biệt 3 bệnh này?

BS.CK1 Võ Thị Kim Ngọc: Theo Bộ Y tế, Bệnh truyền nhiễm nhóm A gồm các bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm, có khả năng lây truyền rất nhanh, phát tán rộng và tỷ lệ tử vong cao hoặc chưa rõ tác nhân gây bệnh. Ba bệnh truyền nhiễm mới được đưa vào nhóm A là cúm A (H5N6), cúm A (H9N2) và Nipah.

Cách nhận biết và phân biệt 3 bệnh này:

- Ba bệnh đều khởi đầu bằng triệu chứng hô hấp giống cúm thông thường như đột ngột sốt cao, (phổ biến ở trẻ dưới 2 tuổi), nhức đầu, mỏi cơ, đau họng, ho, mệt mỏi, sổ mũi, hắt hơi nhiều, nôn trớ... Đối với trẻ em còn có mệt mỏi, ăn kém, quấy khóc. Bệnh thường liên quan tiền sử tiếp xúc gia cầm, chim hoang, dơi, lợn hoặc người bệnh.

- Nhiễm cúm A (H5N6) nổi bật với tiến triển nhanh thành viêm phổi nghiêm trọng với tình trạng khó thở ngày càng nặng hơn. Nhiễm cúm A (H9N2) đa số thường nhẹ hơn, giống cúm mùa với triệu chứng phổ biến là sốt nhẹ, ho, đau họng, mệt mỏi và đỏ mắt. Còn bệnh Nipah khác biệt rõ với 2 bệnh còn lại là vì có kèm triệu chứng thần kinh như nhức đầu dữ dội, rối loạn ý thức, co giật, viêm não.

Tại sao Bộ Y tế nhận định và đưa 3 bệnh này vào nhóm nguy hiểm?

BS.CK1 Võ Thị Kim Ngọc: Ba bệnh này có nguy cơ phát dịch lớn, khả năng lây lan nhanh chóng qua tiếp xúc gia cầm, dơi, lợn hoặc người bệnh, đặc biệt ở Việt Nam với mật độ chăn nuôi dày đặc và khó kiểm soát. Nếu chúng ta không giám sát chặt chẽ, dịch có thể khó kiểm soát, dẫn đến đại dịch.

- Các bệnh này gây ra nhiều biến chứng và nguy cơ tử vong cao, những người còn sống có thể bị tái phát nặng, nguy cơ biến chứng và tử vong:

+ Cúm A(H5N6): tiến triển nhanh chỉ vài ngày dẫn đến suy hô hấp, viêm phổi nặng, biến chứng các cơ quan khác, tỷ lệ tử vong khoảng 30-50% ở người.

+ Cúm A (H9N2): tuy các triệu chứng nhẹ hơn nhưng có thể biến chủng thành nguy hiểm hơn, gây tử vong ở trẻ em, phụ nữ mang thai và người già yếu.

+ Nhiễm virus Nipah: có thể gây tử vong ở 40% đến 70% các trường hợp, một số đợt bùng phát có tỷ lệ tử vong là 100%. Bệnh còn để lại nhiều biến chứng nguy hiểm và lâu dài về thần kinh và tâm thần.

- Bộ Y tế quy định bệnh truyền nhiễm nhóm A (nguy hiểm cao) để tăng cường giám sát dịch vụ, xét nghiệm PCR nhanh chóng tại cửa khẩu và trang trại. Kế hoạch 2025 nhấn mạnh tiêm ngừa cúm cho gia cầm, tuyên truyền tránh ăn thịt sống và cách ly F0 ngay lập tức nhằm chống đại dịch.

Khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ, trẻ nhỏ nhiễm 1 trong 3 bệnh cúm A (H5N6), cúm A (H9N2) hoặc Nipah, gia đình phải xử lý như thế nào?

BS.CK1 Võ Thị Kim Ngọc: Khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ nhiễm cúm A (H5N6), cúm A (H9N2) hoặc virus Nipah hay những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ nhỏ, quý phụ huynh cần hành động nhanh chóng, bình tĩnh để bảo vệ bé và các thành viên trong gia đình, ngăn lây lan bệnh dịch. Quý phụ huynh cách ly bé tạm thời với người xung quanh, đặc biệt trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người cao tuổi, vì những đối tượng này có nguy cơ trở nặng và biến chứng nhiều hơn.

Tiếp đến, đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để khám, xét nghiệm xác định, tránh tự điều trị tại nhà. Khi đi khám cần thông báo rõ cho nhân viên y tế về các triệu chứng của trẻ và tiền sử tiếp xúc, như có tiếp xúc với gia cầm ốm chết, heo bệnh, dơi, người nghi mắc bệnh hay không.

Bên cạnh đó, phòng ngừa cho gia đình và tránh lây lan là việc không kém phần quan trọng. Các thành viên trong gia đình tránh tiếp xúc động vật nghi nhiễm, cần đeo khẩu trang khi chăm sóc bé, hạn chế đến nơi đông người, rửa tay thường xuyên với xà phòng, đặc biệt trước và sau khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi tiếp xúc với trẻ và gia cầm, tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng, tiêm vaccine cúm mùa nếu có thể, theo dõi sức khoẻ lẫn nhau, vệ sinh chuồng trại nếu có chăn nuôi lợn và gia cầm.

Liên hệ y tế địa phương để hỗ trợ - giám sát và phòng ngừa dịch cho cộng đồng là việc làm cần thiết để bảo vệ sức khỏe của trẻ, của cả gia đình và cộng đồng.

Hiện nay, các bệnh cúm A (H5N6), cúm A (H9N2) hoặc Nipah đã có vaccine phòng ngừa chưa?

BS.CK1 Võ Thị Kim Ngọc: Hiện nay chưa có vaccine nào được cấp phép sử dụng rộng rãi cho con người để phòng ngừa cúm A (H5N6), cúm A (H9N2) hoặc Nipah virus. Các nghiên cứu chủ yếu ở giai đoạn thử nghiệm lâm sàng sớm hoặc dự trữ chiến lược.

Các vaccine cúm mùa hiện nay không có tác dụng phòng ngừa cúm A (H5N6), cúm A (H9N2) hoặc Nipah virus.

Vaccine cúm mùa hiện nhắm 4 chủng lưu hành ở người: A (H1N1), A (H3N2), B (Victoria), B (Yamagata), không bao gồm chủng gia cầm H5N6 hay H9N2 và được cập nhật hàng năm dựa trên khuyến nghị WHO cho cúm thông thường, không bảo vệ chéo đáng kể với cúm gia cầm.

Mặc dù hiện tại chưa có vaccine phòng ngừa nhưng chúng ta có thể bình tĩnh, không nên quá hoang mang lo lắng. Khả năng lây truyền virus từ nguồn bệnh sang người sẽ khó xảy ra nếu chúng ta tuân thủ các quy định an toàn lao động, giám sát các nguồn lây, xử lý hiệu quả. Khi có nghi ngờ, chúng ta nên báo ngay cho cơ sở y tế có thẩm quyền để xử lý, đảm bảo an toàn cho gia đình và cộng đồng.

Các thuốc điều trị cúm hiện nay rất hiệu quả trong cúm gia cầm. Hiệu quả đạt kết quả tốt khi được dùng sớm và đúng chỉ định. Do đó, cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, tránh tự ý điều trị tại nhà.

Tuy nhiên để phòng ngừa các bệnh chúng ta nên: Tiêm vaccine cúm hàng năm và luôn chủ động giữ gìn vệ sinh cho chính mình và mọi người xung quanh.

Hệ Thống Y Tế 315 là mô hình y tế tư nhân có hệ sinh thái lớn, phủ khắp thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành trong cả nước. Đến nay, Hệ Thống Y Tế 315 đã có 6 chuỗi phòng khám chuyên khoa Nhi Đồng 315, Tiêm Chủng Nhi 315, Phụ Sản 315, Mắt 315, Tim Mạch – Tiểu Đường 315 và Tâm Thần – Tâm Lý Nhi với hơn 170 phòng khám, dự tính sẽ tăng lên 250 phòng khám, chi nhánh khắp cả nước

Hệ Thống Y Tế Nhi Đồng 315 là thương hiệu tiên phong trong chăm sóc sức khỏe trẻ em tại Việt Nam, với định hướng phát triển bền vững, chuyên môn cao và dịch vụ thân thiện và đang khẳng định vị thế hàng đầu trong chăm sóc sức khỏe nhi khoa. Hệ thống chú trọng chăm sóc toàn diện từ khám chữa bệnh, dự phòng đến nâng cao thể chất – tinh thần cho trẻ bao gồm: Khám chuyên khoa (hô hấp, tiêu hóa, da liễu, sơ sinh…); Tiêm chủng an toàn, đầy đủ vaccine; Tư vấn dinh dưỡng, phát triển thể chất – tinh thần; Ứng dụng công nghệ y tế hiện đại, rút ngắn thời gian chờ và quản lý hồ sơ sức khỏe tối ưu.

Hệ Thống Y Tế Nhi Đồng 315 mới khai trương các chi nhánh mới:

Số 15 Hoàng Diệu, phường Cam Ly - Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng

Số 40 Nguyễn Đáng, phường Trà Vinh, tỉnh Vĩnh Long

Số 86 Cao Văn Lầu, phường Bạc Liêu, tỉnh Cà Mau

Số 62, đường TL27, phường An Phú Đông, TPHCM

Số 180, đường Lã Xuân Oai, phường Tăng Nhơn Phú, TPHCM

Hệ thống Y Tế 315:

Hotline: 0901.315.315

- Phòng khám Đa khoa Quốc tế Ivy Health https://www.ivyhealthvn.com/

- Hệ thống Y Tế Phụ Sản 315 https://www.phusan315.com/

- Hệ thống Y Tế Nhi Đồng 315 https://www.nhidong315.com/

- Hệ thống Y Tế Tiêm Chủng Nhi 315 https://www.tiemchungnhi315.com/

- Hệ thống Y Tế Mắt 315 https://www.mat315.com/

- Hệ thống Y Tế Tim Mạch - Tiểu Đường 315 https://www.timmachtieuduong315.com/

- Tâm Thần – Tâm Lý Nhi khoa 315 https://www.tamlynhi315.com/

Hệ Thống Y Tế Nhi Đồng 315 mới khai trương các chi nhánh mới tại Vĩnh Long, Cà Mau, TPHCM, Lâm Đồng, Hà Nội…

Hệ Thống Nhi Đồng 315 đã có hơn 100 phòng khám và chi nhánh trên toàn quốc.

Cha mẹ luôn nhớ bảo vệ bé chủ động phòng bệnh!