Từ đầu năm tới nay, Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt (HoSE: PDR) đã hút về hàng nghìn tỷ đồng từ cổ đông và thông qua hoạt động vay mượn. Tiền đó đã chảy đi đâu?

Từ hai cái tên

Phát Đạt vừa công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2024. Điểm nhấn trong quý là hoạt động tài chính tiếp tục là trụ đỡ kinh doanh của công ty với doanh thu 194 tỷ đồng, tăng gấp 353 lần so với cùng kỳ năm trước. Đây là khoản lãi từ chuyển nhượng cổ phần công ty liên kết – tức Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản BIDICI.

Trên thực tế, Phát Đạt đã bán BIDICI từ quý II/2024. Nhưng khi kết thúc 6 tháng đầu năm, công ty mới chỉ chuyển nhượng 25% cổ phần BIDICI với giá trị gần 770 tỷ đồng, ghi lãi 201 tỷ đồng. Đến 23/9, Phát Đạt mới chuyển nhượng nốt 24% cổ phần BIDICI với giá trị 739 tỷ đồng và ghi lãi như trên.

Nhờ khoản lãi từ việc “bán con” này, Phát Đạt báo lãi trước thuế 78 tỷ đồng và lãi sau thuế 51 tỷ đồng, lần lượt giảm 44% và 49% so với cùng kỳ năm trước. Dù suy thoái song kết quả này vẫn là chấp nhận được đối với Phát Đạt, nhất là khi 2 quý liên tiếp gần đây, công ty hầu như không bán được hàng (doanh thu thuần quý II là 8 tỷ đồng, quý III là 2,6 tỷ đồng).

Thông tin của Phát Đạt cho thấy người mua BIDICI là ông Nguyễn Trà Giang. Nhân vật này là “người quen” của Phát Đạt khi là người đại diện pháp luật của Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản Du lịch An Điền (tên cũ là Công ty Cổ phần Khu du lịch và khách sạn Phát Đạt – Quảng Ngãi) – đơn vị Phát Đạt từng sở hữu 95,24%. Bản thân ông Giang hồi cuối năm 2023 cũng đã tham gia vào “game” phát hành riêng lẻ 67 triệu cổ phiếu của Phát Đạt. Ở thời điểm kết thúc quý III/2024, Phát Đạt ghi nhận khoản phải thu lên tới 350 tỷ đồng đối với ông Nguyễn Trà Giang.

Cùng với ông Giang, Phát Đạt cũng ghi nhận khoản phải thu 376 tỷ đồng đối với ông Phạm Thanh Điền. Ông Điền chính là người đại diện theo pháp luật của Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản Du lịch An Điền, trước khi chuyển giao vai trò này cho ông Giang. Hồi cuối năm 2023, ông Điền cũng tham gia vào “game” phát hành riêng lẻ 67 triệu cổ phiếu của Phát Đạt cùng với ông Giang.

Dẫn dắt như vậy để thấy “game” bán vốn BIDICI của Phát Đạt thấp thoáng bóng dáng của một giao dịch nội bộ nhằm làm đẹp báo cáo trong bối cảnh hoạt động kinh doanh chính èo uột.

Nhưng điều còn quan trọng hơn là chỉ riêng 2 cá nhân liên quan đến Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản Du lịch An Điền nêu trên đã “cầm” của Phát Đạt tới 726 tỷ đồng. Và đây chưa phải là khoản duy nhất.

Vốn của Phát Đạt ồ ạt vào chỗ ông Phạm Thanh Điền

Những người quan sát Phát Đạt trong 2 năm trở lại đây đều nhận thấy một điều: dòng tiền là vấn đề “cân não” nhất đối với công ty này. Năm 2023, Phát Đạt đã phải căng mình để xử lý dứt điểm 2.510 tỷ đồng nợ trái phiếu doanh nghiệp và nửa đầu năm 2024 đã phải cấp tập tăng vốn thông qua phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để bơm vào các dự án đang triển khai.

Trong nửa đầu năm 2024, Phát Đạt đã hút về 1.343 tỷ đồng thông qua việc phát hành 134,3 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, đi kèm với đó là 1.200 tỷ đồng từ đi vay. Trong quý III/2024, Phát Đạt tiếp tục hút thêm 300 tỷ đồng từ đi vay. Như vậy, tính một cách cơ học, Phát Đạt đã hút 2.843 tỷ đồng từ cổ đông và hoạt động vay mượn.

Vậy, số tiền khổng lồ đó đã chảy đi đâu?

Bảng tài sản của Phát Đạt cho thấy, so với đầu năm, tổng tài sản đã tăng thêm 7,5%, lên mức 22.663 tỷ đồng. Trong số đó, hàng tồn kho chiếm 56,7%, đạt 12.853 tỷ đồng, tăng 5%; các khoản phải thu chiếm 31,2%, đạt 7.084 tỷ đồng, tăng 46%. Như vậy, phần lớn tiền huy động được của Phát Đạt đã đổ vào 2 khoản mục này.

Xét hàng tồn kho, giá trị tăng thêm so với đầu năm chỉ là 654 tỷ đồng, mạnh nhất là ở dự án Bắc Hà Thanh (tăng 421 tỷ đồng), tiếp đó là cao ốc Bình Dương (tăng 98 tỷ đồng), Nhơn Hội – Bình Định (tăng 25 tỷ đồng).

Còn lại, các dự án như: The EverRich 2, Tropicana Bến Thành Long Hải, Phước Hải, The EverRich 3, Trần Phú Đà Nẵng, khu dân cư làng nghề và trung tâm xã Hàm Ninh, Kỳ Đồng, khu du lịch sinh thái Đoàn Ánh Dương… đều trong tình trạng “đứng hình”. Điều này phản ánh rõ nét sự phục hồi chậm chạp của “ông lớn” bất động sản miền Nam này.

Ở mục các khoản phải thu, giá trị tăng thêm so với đầu năm là 2.236 tỷ đồng. Trong số này, Công ty Đầu tư và Phát triển hạ tầng 620 “hút” tới 1.367 tỷ đồng (đạt giá trị 1.473 tỷ đồng tại thời điểm 30/9/2024).

Công ty Đầu tư và Phát triển hạ tầng 620 là doanh nghiệp có liên quan đến ông Phạm Thanh Điền – nhân vật đã được nhắc tới ở trên. Ông Điền từng nắm 37,21% vốn công ty này (thời điểm 2014) và từng là chủ tịch HĐQT công ty này (thời điểm 2018).

Không có lời giải thích nào của Phát Đạt về việc đổ phần lớn tiền huy động được vào Công ty Đầu tư và Phát triển hạ tầng 620, cũng như khoản phải thu 376 tỷ đồng đối với cá nhân ông Phạm Thanh Điền.

Còn theo tìm hiểu của VietnamFinance, ông Phạm Thanh Điền sinh năm 1973, là một nhân vật “có máu mặt” trên thương trường khi từng là thành viên HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Năm Bảy Bảy (HoSE: NBB), chủ tịch HĐQT Công ty TNHH – SX –TM – DV Thái Bảo và là chủ tịch của Công ty Cổ phần Đầu tư Cầu Mỹ Lợi – đơn vị liên hệ mật thiết với Phát Đạt.

Ông Điền cũng được biết đến là chủ tịch của Công ty Cổ phần Khu du lịch và Khách sạn Bình Minh, đơn vị đã nhận chuyển nhượng một phần dự án khu đô thị du lịch sinh thái Nhơn Hội của Phát Đạt.

Đó là chưa kể đến năm 2020, ông Điền là người đã đứng ra nhận 180 tỷ đồng của Phát Đạt cho thương vụ mua 99% Công ty Cổ phần Bến Thành – Long Hải, đơn vị sở hữu khu nghỉ dưỡng Wyndham Tropicana Long Hai với diện tích 12,64 ha.

Các cổ đông của Phát Đạt có thể sẽ lấy làm băn khoăn hơn nữa với việc công ty này đổ tiền qua “kênh” Phạm Thanh Điền không một lời giải thích khi biết dòng tiền của Phát Đạt vẫn chưa lấy gì làm mạnh khỏe.

Bán niên 2024, Phát Đạt âm dòng tiền kinh doanh tới 1.746 tỷ đồng, quý III/2024 âm thêm 1.189 tỷ đồng. Tiền và tương đương tiền cho đến thời điểm kết quý III/2024 chỉ là 220 tỷ đồng, giảm 56% so với đầu năm.

Trong khi đó, nợ vay của công ty tính đến cuối quý III/2024 đã lên tới 4.415 tỷ đồng, tăng 42% so với đầu năm, kéo theo chi phí tài chính lũy kế 9 tháng đạt 213 tỷ đồng. Hệ quả là sau 9 tháng, Phát Đạt mới hoàn thành 6% kế hoạch doanh thu và 18% kế hoạch lợi nhuận.

Còn nhớ tại AGM 2024, lãnh đạo của Phát Đạt đã tâm sự rằng “dòng tiền là máu”. Nhưng với những gì thể hiện 9 tháng qua, thật khó để hiểu “máu” của Phát Đạt đã chảy như thế nào.

Ái Châu Tử