Chính phủ đề xuất bổ sung gần 20.700 tỷ đồng vốn điều lệ cho Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) từ cổ tức bằng cổ phiếu được chia của cổ đông Nhà nước.

Chiều 23/10, thừa ủy quyền Chính phủ, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đã trình Quốc hội về việc bổ sung vốn Nhà nước tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Vietcombank (HoSE: VCB).

Theo Phó Thủ tướng, việc bổ sung vốn Nhà nước tại Vietcombank là rất cần thiết, nhằm thực hiện hóa các chủ trương của Đảng, Quốc hội về việc nâng cao hiệu quả, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Nhà nước trong lĩnh vực ngân hàng để làm tốt vai trò dẫn dắt, trụ cột trong một số lĩnh vực quan trọng, góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội và quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Theo đó, Chính phủ đề xuất bổ sung vốn cho Vietcombank gần 20.700 tỷ đồng từ cổ tức bằng cổ phiếu được chia của cổ đông Nhà nước. Số cổ phiếu này lấy từ nguồn lợi nhuận còn lại lũy kế đến hết năm 2018 và lãi còn lại năm 2021 của ngân hàng.

Trụ sở Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank). Ảnh: VCB

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, phần lợi nhuận còn lại lũy kế hết năm 2018 và lãi còn lại 2021 hiện được hạch toán theo dõi tại Vietcombank, chưa nằm trong cân đối ngân sách Nhà nước. Do vậy, nguồn vốn đề xuất tăng cho ngân hàng này không ảnh hưởng tới kế hoạch dự toán thu chi ngân sách 2024-2025.

Về kế hoạch sử dụng nguồn vốn điều lệ tăng thêm, toàn bộ vốn điều lệ được bổ sung sẽ tiếp tục sử dụng làm nguồn vốn hoạt động kinh doanh của Vietcombank, đầu tư phát triển và chuyển đổi số; hướng tới mục tiêu chung là để nâng cao năng lực tài chính, phấn đấu đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn CAR theo Basel III.

Đồng thời mở rộng quy mô hoạt động, hiện đại hóa ngân hàng; hoàn thành các mục tiêu theo Chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025”...

Hiện, vốn điều lệ của Vietcombank là 55.891 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với VPBank (79.339 tỷ đồng), Techcombank (70.450 tỷ đồng) và không có sự cách biệt lớn so với một số ngân hàng thương mại cổ phần như MB (52.871) tỷ đồng, ACB (44.667 tỷ đồng) và SHB (36.629 tỷ đồng).

Do đó, theo Chính phủ, nếu Vietcombank không được tăng vốn điều lệ sẽ không thể đảm bảo vai trò chủ lực, định hướng thị trường ngân hàng.

“Tăng vốn điều lệ cũng là cơ sở để VCB mở rộng hoạt động tín dụng, đặc biệt trong việc thực hiện cho vay các lĩnh vực ưu tiên hỗ trợ nền kinh tế của đất nước”, tờ trình nêu.

Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, ủy ban này nhất trí với sự cần thiết đầu tư bổ sung vốn Nhà nước tại Vietcombank. “Việc đầu tư bổ sung vốn Nhà nước tại Vietcombank bằng nguồn cổ tức bằng cổ phiếu, lợi nhuận được chia là bảo đảm cơ sở pháp lý”, cơ quan thẩm tra nêu.

Tuy nhiên, để có căn cứ đánh giá toàn diện, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo rõ thêm ý kiến của cổ đông chiến lược nước ngoài. Bảo đảm sự đồng thuận, khả thi trong quá trình thực hiện điều lệnh tăng vốn.

Ngoài ra, Chính phủ cũng cần bổ sung thông tin về thực trạng tỷ lệ an toàn vốn của Vietcombank so với các ngân hàng thương mại trong hệ thống hiện nay.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước cùng các bộ, ngành liên quan xử lý phần lợi nhuận còn lại năm 2022, 2023 (lần lượt là 21.680 tỷ đồng và 25.009 tỷ đồng) theo quy định của pháp luật.

Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ cần đánh giá kỹ tác động việc bổ sung vốn nhà nước cho Vietcombank tới phát triển của ngành ngân hàng, hiệu quả kinh tế - xã hội. Cùng đó, làm rõ việc tăng vốn không làm tăng ngân sách nhà nước.

Vietcombank là một trong 4 ngân hàng thương mại Nhà nước, bên cạnh BIDV, VietinBank và Agribank. Ngân hàng này do Nhà nước sở hữu 74,8% vốn điều lệ.