Ngày 3/11/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 286/2025/NĐ-CP, sửa đổi và bổ sung một số quy định trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công, nhằm hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao hiệu quả khai thác, sử dụng nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước.
Theo đó, Nghị định 286/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung nội dung của 6 nghị định hiện hành, bao gồm các nghị định về quản lý và khai thác nhà, đất là tài sản công; chuyển giao công trình điện là tài sản công; xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản; quản lý tài sản công của cơ quan Việt Nam ở nước ngoài; sắp xếp, xử lý tài sản công là nhà, đất; và hướng dẫn thi hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Một điểm đáng chú ý của Nghị định mới là việc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 108/2024/NĐ-CP liên quan đến việc cho thuê nhà là tài sản công không sử dụng vào mục đích để ở, giao cho các tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà tại địa phương khai thác.
Theo quy định mới, đối tượng được ưu tiên thuê nhà công bao gồm: Tổ chức, hội do Đảng hoặc Nhà nước giao nhiệm vụ, trong trường hợp chưa có trụ sở làm việc; Cơ sở thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường, đáp ứng tiêu chí do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác đủ điều kiện thụ hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước, thuê để làm trụ sở, kho bãi, cửa hàng hoặc nơi trưng bày, giới thiệu sản phẩm phục vụ sản xuất - kinh doanh.
Nghị định 286/2025/NĐ-CP cũng làm rõ trình tự, thủ tục miễn, giảm tiền thuê nhà cho các đối tượng ưu tiên. Thẩm quyền quyết định chính sách ưu đãi (miễn, giảm) được giao cho UBND cấp tỉnh thay vì Hội đồng nhân dân như trước.
Cụ thể, người thuê thuộc đối tượng ưu tiên phải nộp đơn đề nghị miễn, giảm tiền thuê nhà kèm hồ sơ chứng minh đến tổ chức quản lý, kinh doanh nhà. Trong thời hạn 10 ngày làm việc, tổ chức này căn cứ quy định của địa phương để xem xét và quyết định mức miễn, giảm phù hợp. Quy định mới giúp thủ tục hành chính rõ ràng, rút ngắn thời gian giải quyết và tạo điều kiện thuận lợi cho người thuê.
Đặc biệt, Nghị định bổ sung khoản 2a Điều 16 của Nghị định 108/2024/NĐ-CP, quy định việc giảm tiền thuê nhà tương ứng với chính sách giảm tiền thuê đất mà Chính phủ ban hành theo Luật Đất đai 2024.
Trường hợp Chính phủ áp dụng chính sách giảm tiền thuê đất nhằm hỗ trợ điều hành kinh tế - xã hội, UBND cấp tỉnh có thể quyết định giảm tiền thuê nhà cho các đối tượng thuê, nhưng mức giảm không vượt quá mức giảm tiền thuê đất do Chính phủ quy định.
Theo Bộ Tài chính, việc bổ sung này bảo đảm tính công bằng giữa người thuê nhà và người thuê đất của Nhà nước, đặc biệt trong bối cảnh Chính phủ từng triển khai chính sách giảm 30% tiền thuê đất cho người thuê trực tiếp từ Nhà nước trong các năm 2023 - 2024.
Nghị định số 286/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 3/11/2025, được kỳ vọng sẽ tăng tính minh bạch, linh hoạt trong khai thác nhà công, đồng thời đồng bộ hóa chính sách ưu đãi về tài sản công với quy định pháp luật về đất đai, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.
Văn Hùng
