(ĐTTCO) - Sau cuộc đảo chính quân sự buộc Tổng thống Umaro Sissoco Embalo rời sang Senegal, tình hình tại thủ đô Bissau ngày 28-11 đã phần nào ổn định, trong bối cảnh nhà lãnh đạo chuyển tiếp Horta Inta-A ký sắc lệnh bổ nhiệm tân Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính.
Giao thông trên trục chính nối cảng Bissau với Phủ Tổng thống đã hoạt động trở lại. Việc kiểm soát an ninh được nới lỏng ở một số khu vực, các khu chợ, cửa hàng, nhà hàng và quầy tạp hóa đã mở cửa đón khách, dù lượng người đến chợ vẫn còn hạn chế. Một số khu ngoại ô vẫn vắng vẻ.
Quân đội Guinea-Bissau thông báo mở lại biên giới đường bộ, đường không và đường biển, cho phép trường học và cơ sở tư nhân hoạt động bình thường.
Trong bối cảnh trật tự xã hội vừa tạm lắng, Tổng thống chuyển tiếp Horta Inta-A ngày 28-11 ký sắc lệnh bổ nhiệm ông Ilidio Vieira Te làm Thủ tướng, đồng thời kiêm nhiệm chức Bộ trưởng Tài chính. Văn phòng Truyền thông và Quan hệ công chúng của Phủ Tổng thống cho biết quyết định có hiệu lực ngay lập tức.
Ông Ilidio Vieira Te sinh năm 1983 tại vùng Biombo, là thành viên đảng Đổi mới Xã hội, chính đảng lớn thứ 3 của đất nước. Ông giữ chức Bộ trưởng Tài chính từ tháng 7-2022 cho đến khi xảy ra đảo chính. Trong cuộc bầu cử năm nay, ông phụ trách chiến dịch tranh cử của liên minh No Kumpu Guine, ủng hộ Tổng thống bị phế truất Embalo tái tranh cử. Ông Embalo hiện đang ở Senegal sau biến động chính trị.
Hôm 26-11, lực lượng vũ trang Guinea-Bissau, nhân danh “Bộ Chỉ huy Quân sự tối cao vì phục hồi an ninh quốc gia và trật tự công cộng”, tuyên bố nắm quyền điều hành đất nước, đình chỉ tiến trình bầu cử và áp đặt nhiều biện pháp khẩn cấp nhằm ngăn nguy cơ bất ổn. Ông Inta-A tuyên thệ nhậm chức “Tổng thống chuyển tiếp” vào ngày 27-11.
Cuộc đảo chính diễn ra ngay trước thời điểm công bố kết quả sơ bộ cuộc bầu cử Tổng thống và Quốc hội tổ chức ngày 23-11.
Quốc gia Tây Phi này đã trải qua 5 cuộc đảo chính kể từ năm 1974, trong bối cảnh cạnh tranh ảnh hưởng giữa các mạng lưới buôn bán ma túy xuyên lục địa tiếp tục là yếu tố gây bất ổn kéo dài.
Vĩnh Cẩm
