Xã Cái Bè, tỉnh Đồng Tháp có di tích kiến trúc nghệ thuật Làng nhà cổ Đông Hòa Hiệp được các tổ chức, cá nhân và cộng đồng quản lý, với hơn 14 nhà cổ có niên đại trên 100 năm. Đến nay, một số nhà cổ đã được trùng tu lưu giữ và là điểm tham quan du lịch nổi tiếng thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Làng nhà cổ Đông Hòa Hiệp được hình thành từ thế kỷ thứ XVIII với nhiều ngôi nhà được xây cất bằng các loại gỗ quý, mái lợp ngói, cao và rộng, kiến trúc độc đáo kết hợp giữa phương Đông và phương Tây… Năm 2017, Làng cổ Đông Hòa Hiệp, đã được Bộ VH-TT-DL xếp hạng Di tích Quốc gia.

Hiện nay, tại Làng nhà cổ Đông Hòa Hiệp có 5 nhà cổ đang mở cửa phục vụ khách du lịch như: nhà cổ ông Kiệt, nhà cổ Ba Đức, nhà cổ ông Võ, ông Mười, ông Xoát. Trong đó, nhà cổ ông Kiệt được tổ chức JICA của chính phủ Nhật Bản trùng tu, sửa chữa, còn lại một số nhà cổ do chủ hộ tự sửa chữa, trùng tu để kinh doanh du lịch.

Các ngôi nhà cổ ở Đông Hòa Hiệp nằm ven sông, kênh rạch đan xen giữa những vườn cây ăn trái mát rượi xum xuê, trong bán kính khoảng 2km với nhiều nét độc đáo về kiến trúc, là điểm du lịch thu hút đông du khách trong nước và quốc tế.

Trong các ngôi nhà cổ vẫn còn giữ được nhiều bộ liễn đối khảm xà cừ, các bộ bàn ghế chạm trổ rất công phu và nhiều vật dụng bằng sứ quý hiếm, cho thấy một thú chơi phong lưu, tao nhã của những gia đình giàu có ở Nam bộ xưa.

Ngoài ra, các vật dụng bằng gỗ, gốm sứ, đồng như: tủ thờ, bàn ghế, bình, đĩa, tách, lư hương, tượng rất thẩm mỹ và có giá trị quý hiếm cũng được bảo tồn đến hôm nay. Không gian bên ngoài là phần sân rộng, bày trí những cây kiểng cổ; phía trước có hàng rào và cửa cổng chắc chắn, khang trang...

Thời gian qua, tỉnh Đồng Tháp đã nỗ lực bảo tồn và khai thác giá trị các nhà cổ của làng cổ như: trùng tu, chỉnh trang cảnh quan, hỗ trợ cộng đồng tham gia làm du lịch… Tuy nhiên, sản phẩm du lịch tại Làng nhà cổ Đông Hòa Hiệp vẫn chưa thật sự nổi bật, hoạt động kết nối giữa các hộ dân chưa đồng nhất.

Theo ông Võ Phạm Tân, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Đồng Tháp, để bảo tồn và phát huy giá trị Làng nhà cổ Đông Hòa Hiệp, ngành chức năng đang tiếp tục tuyên truyền ý thức bảo vệ di sản đối với người dân sống trong khu vực, chú trọng đến công tác vệ sinh môi trường. Đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa công tác bảo tồn, phát huy giá trị làng cổ và khuyến khích, tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước cùng tham gia vào công tác bảo tồn, tu bổ và tôn tạo di sản.

Làng cổ Đông Hòa Hiệp ngày càng có đông du khách đến tham quan, nghiên cứu, trải nghiệm, nhất là khách quốc tế. Tuy nhiên, để phát huy tiềm năng, lợi thế của làng cổ, ngoài sự nỗ lực của các hộ dân nơi đây cần có sự quan tâm, hỗ trợ của cấp tỉnh, Trung ương, nhất là nguồn kinh phí để phát triển hạ tầng, bến bãi, đường giao thông phục vụ đi lại của du khách và trùng tu, bảo trì các kiến trúc cổ đã xuống cấp.

>> Một số đồ vật cổ xưa được lưu giữ tại nhà cổ ông Kiệt:

NGỌC PHÚC